Ελευθερία και ανωνυμία στο διαδίκτυο

 Είμαστε ελεύθεροι; Αν είμαστε ελεύθεροι, δεν σημαίνει ότι ασυλλόγιστα και χωρίς όρια προσβάλλουμε, υποτιμούμε, κακοποιούμε ψυχικά οποιονδήποτε, κρυμμένοι και καλυπτόμενοι πίσω από την οθόνη ενός υπολογιστή, ενός κινητού, δηλ. πίσω από την ανωνυμία.

• Αλληλεπιδρούμε, στην ουσία, με εικονικά αντικείμενα και έγγραφα και όχι με απτά αντικείμενα. Η κοινωνικοποίηση και η αλληλεπίδραση ουσιαστικά είναι εικονική. Το να εκφράζεις την άποψη σου διαδικτυακά, πολλές φορές λειτουργεί και σαν κάθαρση από τα προβλήματα της καθημερινότητας.

Ένας μεγαλύτερος εαυτός

Το εδώ, αντιπροσωπεύει τη φυσική μας υπόσταση, δηλαδή τον τόπο όπου βρίσκεται το σώμα μας, την παρούσα στιγμή, έτσι το σώμα γίνεται μέρος της ηλεκτρονικής συσκευής.

Το εκεί, είναι η πνευματική μας μετατόπιση. Εκεί, δηλαδή, που στελνόμαστε φανταστικά σε έναν άλλο κόσμο, μιαν άλλη διάσταση. Η επιλογή μας να εκφράζουμε διαδικτυακά την άποψη σε συγκεκριμένα θέματα και όχι σε άλλα σχετίζεται με το συνειδητό ή το υποσυνείδητό μας.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι ο τρόπος που λειτουργούμε διαδικτυακά δείχνει μια προέκταση του συνειδητού και υποσυνείδητού μας κόσμου. Εάν το δούμε κάπως πιο φιλοσοφημένα, είναι μια γέφυρα μεταξύ των δύο. Το διαδίκτυο είναι ένας μεγαλύτερος εαυτός, ο οποίος αντανακλά στην εξέλιξη της ανθρώπινης συνείδησης και επαγρύπνησης (Gere 2008).

Με «παρακολουθεί» κανείς;

Ας δουμε μια συνηθισμένη μέρα τι είδους διαδικτυακά ίχνη αφήνουμε....

7:15 Διαβάζεις το e-mail σου – ο πάροχος καταγράφει την ώρα που μπήκες στο λογαριασμό σου, τον αποστολέα του μηνύματός σου, καθώς και την ώρα που σου έστειλε το μήνυμα.

7:30 «Κατεβάζεις» ένα τραγούδι στο κινητό σου – η εταιρεία που σου πουλάει το τραγούδι καταγράφει το e-mail σου και τις μουσικές σου προτιμήσεις.

7:50 Πηγαίνεις με το αυτοκίνητο στη δουλειά – το αυτοκίνητο διαθέτει συσκευή GPS που καταγράφει τη διαδρομή σας από το σπίτι στην δουλειά. Σε κάποια σημεία της διαδρομής υπάρχουν κάμερες ρύθμισης της κυκλοφορίας και ελέγχου παραβιάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

8:30 "Χτυπάς" κάρτα στη δουλειά σου και καταγράφεται η ώρα που έφτασες.

12:00 Ένας συνάδελφος σε τραβάει μια φωτογραφία με το κινητό – η φωτογραφία είναι αστεία και λέει πως μπορεί αργότερα να την ανεβάσει στο facebook.

15:00 Σερφάρεις στο διαδίκτυο – ο browser που χρησιμοποιείς καταγράφει τις σελίδες που επισκέπτεσαι. Κάποιες σελίδες εγκαθιστούν στον υπολογιστή σου μικρά αρχεία (cookies) ώστε να μπορούν να σε αναγνωρίζουν όταν θα τις επισκεφτείς ξανά.

15:15 Κλικάρεις μια διαφήμιση που έχει ενδιαφέρον – η διαφημιστική εταιρεία καταγράφει τις προτιμήσεις σου ώστε να μπορεί να σου στέλνει προσφορές για προϊόντα που σε ενδιαφέρουν.

17:30 Στέλνεις μια ηλεκτρονική κάρτα σε έναν φίλο που έχει γενέθλια – για την αποστολή της κάρτας πρέπει να συμπληρώσεις μια φόρμα με διάφορα προσωπικά σου στοιχεία και το email σου.

18:00 Ψάχνεις στοιχεία για μια εκδρομή που θέλεις να πας, στη μηχανή αναζήτησης Google. Καταγράφονται όλες οι αναζητήσεις που πραγματοποιείς, μαζί με την χρονική στιγμή της αναζήτησης και τη διεύθυνση δικτύου (ΙΡ) με την οποία ο υπολογιστής σου συνδέεται, μέσω του παρόχου, στο διαδίκτυο.

19:00 Πηγαίνεις στο γυμναστήριο – στην είσοδο υπάρχει κάμερα που καταγράφει όσους μπαίνουν και βγαίνουν. Στην υποδοχή «περνάς» την κάρτα μέλους σου από το ειδικό μηχάνημα που την σκανάρει και εμφανίζει τα στοιχεία σου στην οθόνη.

20:00 Ακούς τα φωνητικά σου μηνύματα στο κινητό – το τηλέφωνο σου καταγράφει όλους όσους σε κάλεσαν, τους αριθμούς τηλεφώνου τους και τις ώρες κλήσης.

22:00 Μπαίνεις στο Facebook – διαβάζεις τι έκαναν σήμερα οι φίλοι σου και γράφεις τα δικά σου νέα. Βλέπεις ότι έχεις γίνει tagged στη σημερινή φωτογραφία που ήδη ανέβασε ο συναδελφος σου και κάποιοι έχουν ήδη βάλει σχόλια. Αποδέχεσαι τα friend requests για δύο νέους φίλους, παρόλο που τον έναν δεν τον ξέρεις πολύ καλά.